liturgi lagungarriak
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA eta SARRERA
Anai-arreba maiteok: Bere seme-alaba izatera deitu gaituen Jainko gure Aitaren grazia eta bakea zuekin!
Ia bi mila urte ditu gure batzarrak. Igandero-igandero Jaun berpiztuak deiturik, Hitzaren eta Eukaristiaren ederrera biltzen gara. Jauna gurekin daukagu. Utz diezaiogun gure Jaun izaten. Eta ahaleginak egin ditzagun haren erregetza mundura zabal dadin.
Senideok: Jaunak santu eta errugabe nahi gaitu bere aurrean maitasunez. Horretarako atera gaitu bekatuaren morrontzatik. Baina izan, ahulak gara. Jo dezagun usterik onenaz Jaunaren errukitara.
– Jesus Jauna, bedeinkazio ororen iturri agortezina. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, mundua askatzen duen benetako argia. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, gizon-emakumeen benetako Berri Ona. erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Gure bihiotza Jaunarengana altxatuz, eskerrak demaizkiogun gure Aita Jainkoari, guretzat egin dituen gauza harrigarriengatik (Igandetako VI.a).
GURE AITA
Jesu Kristoren bitartez, Jainkoaren seme-alaba gara. Horregatik beldurrik gabe esaten dugu.
1) Jainkoak herriko gizon xumea aukeratzen du bere Hitza adierazteko, Amos. Jainkoak biziaren hitzez hitz egiten du.
2) Efesotarrei eginiko eskutitzari ekiten diogu gaur eta zenbait igandetan bera irakumrriko dugu. Jainkoari esker onez kantatuz hasten da, salbamen betea eman baitzaigu.
HERRI-OTOITZA
Senideok: Jainko Aitak gizon-emakumeon beharrak arduraz begiratzen dituela sinetsiz, aurkez diezazkiogun mundu osoaren beharrak.
• Elizaren alde: askatasunez eta atrebentziaz hots egin dezan Jainkoaren hitz askatzailea.
• Gaixoen alde: beren sufrimenduan Jainkoaren esku askatzaileak jaso ditzan.
• Boladako lanetan dabiltzan langileen alde: beraien eskubideak errespetatuak izan daitezen, eta pertsona bezala tratatuak izan daitezen.
• Lanik ez daukatenen alde, atsekabeturik bizi direnen alde: beren kontsolamendua Jainkoarengan aurki dezaten eta guregan laguntza.
• Gu guztion alde, gure familien alde: Jainkoaren maitasunaren bakean bizi gaitezen.
Entzun, guztion Aita, zure seme-alaben eskariok. Emaguzu pertsona bezala hazteko behar dugun guztia. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Senideok: Jesus ez da onartua izan, aurreko igandeotan ikusi dugunez. Nazareten ez dute onartu, bere senitartekoek ez dute onartu... Hala ere, Jesusen Ebanjelioak hegoak zabaldu nahi ditu. Eta bere ikasleak bidaltzen ditu herriz herri. Ikasle-bikote haiek bidez bide ikusteak argi uzten du, Jesusen Ebanjelioa ez dela herriak behartuz eta zanpatuz egiten den konkista. Eskainte xume eta txikia da. Pobreen bidez eta pobreentzat egiten den eskaintza.
Jesusek bidali ditu eta ikasleak badoaz. Beste behin Ebanjelioko jokaerak garbi azaltzen dira. Pentsa zazu: Jesus bera nazaretarrentzako xumeegia eta normalegia baldin bazen Erreinua adierazteko, pentsa zer gertatuko zen ikasleekin! Jainkoak horrela jokatzen du. Ez dator indar derrigortzailez. Ez dator inor behartuz. Ez da buruan ez dakit nolako morrontzak sortuz ezartzen. Testigu eta aitorle xume batzuren testigantzaz eskaintzen da. Berri Onak, berak dauka behar adina indar barnean, eta ez du beste indarrik eta botererik behar. Botereak enbarazu besterik ez dio egiten Ebanjelioari.
Hortxe daukagu Amosen kasua, lehenengo irakurgaian. Ez da profeta ikasia, ez baita profeta-familiakoa. Ez da horretarako prestatu. Artzaina da, pentsa! Eta profeta bezala dabil, baina ez horretatik inolako etekinik atera nahi duelako. Jainkoak bidali du eta kitto! Jainkoak horrelakoxe bideak erabiltzen ditu! Gure eskema eta uste zehatzetan kabitzen ez diren bideak dira!
Ebanjeliokoan bidaliak izan diren ikasleak ere, pentsa dezakegu zer jende zen: ezjakinak, herriko jende xumea, arrantzaleak... Ez ziren maisuak, ikasiak, idazlariak. Eta, hala ere, «espiritu lohien gain ahalamena eman zien». Berri Onaren indar eragile eta ikusgarria daramate.
Azter dezagun, labur bada ere, nola bidaltzen dituen Jesusek bere ikasleak. Gaurko Ebanjelio-zatiak ederki zehazten baitu bidaliaren itxura.
- Ikaslea «behartsu» doa. Oinetakoak eta makila. Beste guztia alferrikakoa dute. Dirua eta horrelakoak erabat albora uzten dituzte. Nolabait esateko, Hitzaren ahalmen soila aski dutela egin behar dutena egiteko. Ez da ekonomi ahalbideak mespretxuz baztertzea. Esan nahi dena da: bidaliak erabat aske eta libre joan behar duela Berri Ona eramatera.
- Erabat «prest» doa. Berri Ona zerbitzatzea beste zereginik ez du. Ez doa «profesionalizatua». Ez du bere burua «saltzen», txalo edo interes ilun batengatik. Onartzen duten tokian ondo. Eta onartzen ez dutenetan ere bai. Onar dezaten ez du Ebanjelioaren maila jaisten. Berri Ona hots egiten duenari beti gerta dakioke onartua ez izatea.
- «Bihotz-berritzearen» notizia darama. Ez du bere burua hots egingo. Erreinuaren hurbiltasunak eskatzen duen bihotz-berritzea aldarrikatzen du. Amosek, Jainkoak esaten diona hots egiten du. Ikasleari ere Erreinuko mezua jarri zaio eskuetan.
- «Hitzez eta egitez» bete behar du bere misioa. Markosen estiloa da, Jesusek esaten duena mirari batez egiztatzen du. Ikasleek ere horrelaxe: «hots egiten zuten; deabru asko uxatzen zuten» (Eb.).
Gu ere bidaliak gara gaur. Bizi naizen garaian eta tokian. Eta Ebanjelioan ikusten dugun ikasle-eredu hau benetan epai gertatzen da guztiontzat. Ni neu, hizketan ari natzaizun hau, nola noa Berri ona hots egitera? Zer indar ditut indar? Zertaz fidatzen naiz edo zer nolako jantziak jartzen dizkiot Ebanjelioko notiziari? Berri Onaren indarra askotxotan ez ote dugun gain-jantziz estaltzen, dotoreago, onargarriago, txalogarriago ager dadin!
Baina, jakina, ez naiz ni bakarrik izan bidalia. Apaiza bidalia den bezala, gizon eta emakume fededun oro ere bidalia da. Ezkontzan, lanean, hezkuntzan, negozioetan... fededuna bidalia da! Jesusek berak bidali du eta fededunen elkarteak bidaltzen du astero-astero, ari den eta bizi den tokian Berri Ona hots egin eta adieraz dezan. Askotan ez al dugu pentsatzen: ba, eliz gauzetan dabilena izan duk bidalia... ni trankil neure gauzetara. Eta bidalia izateak, ez du esan nahi beste gauza batzuk egin behar dituzunik. Baina egiten dituzunetan, eliz elkarteak bidalia, Jaunak berak bidalia sentitzen al zara? Egiten duzuna ez da «zure kontua», zeuri dagokizun arazoa.
Bidaliak garenez, lehentxeago eman ditugun profetaren ezaugarriak aztertu beharko genituzke:
- onartzen al dugu Elizaren eta eliztarraren «behartsu» izatea? Ahalbide pobreez eskandalizatzen al gara? Ez ote ditugu amets, garai bateko ahalmenak? Ebanjelioaren indar soilez ote goaz?;
- «prest» al goaz? Ez ote gaude eliz eginkizunak gehiegiz «profesionalizatuta»?;
- daramagun mezua «Erreinuko mezu xumea» al da? Ez ote ditugu beste eskaintza erakargarriagoak bilatzen askotan? Bihotz-berritzearen eskintzari gutxitxo irizten al diogu?;
- hitz hutsetan gelditzen ote gara? Gure hitzak ba al du «esperientziaren», «lekukotasunaren», indarrik eta egintzarik?
Eukaristia ospatzera goaz. San Paulok bigarren irakurgaian aipatu dituen Jainkoaren dohain oparoak ematen zaizkigu. Baina ez geuretzat. Bidaliak gara. «Zoazte Jaunaren bakean» esango zaigu. Hemen ongi «egon» gaitezen aurrena. Gero ongi eta pozik «joan» gaitezen bidali gaituen tokira.
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Ongi etorriak igandeko ospaketa honetara. Senideok, Jesu Kristo gure Jaunaren grazia bego zuekin!
Udari hasiera emanik eta gutxi-asko opor giroan sarturik, berriro ere fededunok elkarte berean aurkitzen gara Eliza osatuz. Mundu guztiko kristauekin batasunean, Jaunaren Hitza entzun eta Eukaristia ospatu nahi dugu Jesusen profeta-egintzari gure bihotzak zabalduz.
Hasteko, utz diezaiogun Espirituari gure barrua argitzen. Jar gaitezen, bada, isilean, Jaunaren aurrean. Gure ahuleria aitortu eta berarengan dugun uste ona ager dezagun apaltasunez. Eska dezagun errukia.
- Jesus Jauna, zeure herriaz ahazten ez zarena. Erruki, Jauna.
- Jesus Jauna, Jainkoaren hitza esaten diguzun Profeta. Kristo, erruki.
- Jesus Jauna, zeure herrian zapuztua. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Entzun dugu Jainkoaren Hitza eta gizon-emakume guztien alde otoitz egin dugu. Eta orain esker onezko otoitz gorena egitera goaz, gure batzarre honen une nagusian. Pozik gorets dezagun, gure erdian presente jartzen zaigun Jauna.
GURE AITA
Aitaren maitasuna agertu digun Jesu Kristorekin bat eginik, denok batera esan dezagun.
HONA HEMEN
Hona hemen ogiaren irudi apalean guregana datorren Jaun askatzailea. Hona fedea pozten duen goi-dohaina. Zoriontsuak Jaunaren mahaira deituak.
1) Gaur, geroxeago entzungo dugun Ebanjelio zatian, Jesusek bereen artean aurkitu zuen sinesmenik-eza aipatuko zaigu. Aurretik, lehenengo irakurgaiak, Jainkoaren Hitza onartzea beti dela zaila esaten digu.
2) Bigarren irakurgaian, San Pauloren fede-testigantza entzuten jarraitzen dugu. Jainkoak dohain ugari eman badio ere, bada zerbait San Pauloren bizitzan, gaixotasunen bat edo, bere ahultasuna indarrean sentiarazten diona.
HERRI-OTOITZA
Senideok, aurkez diezazkiogun Aitari gure eskariak eta gizon-emakume guztienak.
• Munduko herri guztien artean bakea eta adiskidetasuna nagusi izan daitezen.
• Gerraren edo gosearen menpe bizi diren herrietan jaiotzen diren haur guztien alde…
• Sufrimenduaren pisu astunak zapalduta bizi direnen alde. Gogoan izan ditzagun istripuz bide-bazterrean hildako guztiak…
• Udaldi hau adiskidetasun-harreman berriak egiteko bide izan dadin, gizon-emakume bakoitzarengan Jainkoaren aztarna ikusiz.
• Otoitz egin dezagun geure alde, hemen ospatzen dugun poza eguneroko jardunean bizitzeko gai izan gaitezen.
Entzun, Aita, usterik onenaz egin dizkizugun eskariok eta egizu beti gure artean zure presentziaren miraria. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Senideok, zenbat kostatzen zaigun Jainkoaren Hitza sinestea! Zenbat kostatzen zaigun, batez ere, Jainkoaren hizkera, mintzaera, onartzea! Jainkoak hitz handitan, nabarmenkeriaz, hitz egingo balu sikira! Orduan sinets geniezaiokeen! Nik ez dakit zergatik, baina Jainkoaren apaltasuna beti gertatu zaio onartezina gizakiari.
Ez dakit zergatik, baina gure gizarte-bizitzan ere beti azaltzen gara handizale. Txikiari ez diogu erreparatzen. Harrokeriaren eta handinahikeriaren itsukeria benetan zitala da. Egunerokoaren berezitasuna, txikien handitasuna, ohikoaren ez-ohikotasuna... horietaz jabetzeko zentzua eta argitasuna galdu dugu.
Horixe bera gertatu zitzaien Jesusen garaikoei. Mesias Jaunari buruz beren usteak finkatuak zeuzkaten. Bazekiten Mesiasek askatzaile behar zuela agertu. Etsaiak apurtu egin behar zituela. Mirari handiak burutuko zituela. Eta etxe oneko, eskola oneko, semea izango zela. Enbor oneko ezpala.
Jesus, ordea, ez familia onekoa da, ez asko dakiena, ez da ezaguna... Eta herritarren eskema eta uste guztiak hankaz gora jartzen ditu. Eta hortxe sortzen da sinestezinaren arazo larria. Jainkoa ez da era honetako huskerian kabitzen. Jainko handia, Mesias, ezin daiteke hain zorro txikian sartu. Eta Jesus eztabaidagai eta arbuiagarri gertatzen zaie. Ezin dute onartu. Ikaragarria da Ebanjelioan agertu den esaldi hori: «Eta ezin sinestu zuten harengan».
Sinestezinaren arrazoiak asko eta era askotakoak gerta daitezke. Aski da Euskal Herriko fede-giroa eta gizarte-giroa gainetik aztertzea. Baina gaurko Ebanjelioak bi arrazoi ematen ditu:
1) Bata, Jesus oso xumea dela, oso gauza hutsa. Lehen aipatu dugun arrazoia da. Giza-handikeriarentzat tapateko handiegia da Jesusen pobrezia eta ezereza.
2) Bigarren arrazoia, berriz, Mesias hain haragizko agertzea. Nazareteko familia baten semea da. Beraren tartekoak denak ezagunak zaizkie. Nolabait esateko, Etortzekoa zen Mesias ezin zitekeen hain konkretua izan, hain haragizkoa.
Eta ez pentsa, entzule jator horrek, fedegabeziaren arrazoi hauek oso atzokoak direnik. Zoritxarrez, oso gaurkoak eta oso betikoak dira. Eta fededunok kontutan eduki beharko genituzke. Eta areago esango nuke, fededun bezala bizi nahi dugun neurrian, Eliza izateko modu berriak ikasi beharrean gaudela.
Lehenengo ikasi beharrekoa, zera da: eguneroko txikian Jainkoaren arrastoari antzematen ikasi behar dugu. Jainkoak ez digu hitz handi eta nabarmenetan hitz egingo. Eguneroko gauza txikiek ezkutatzen eta agertzen dute Profeta-Hitz paregabea. Eguneroko txikia esatean, bakoitzak ikusi beharko dugu zer den bakoitzarena. Adibide batzuk bahi badituzu argigarri, nik emango dizkizut: Jainkoaren Profeta-Hitza gordetzen duen eguneroko txikia, lehen mailan lagun hurkoa da. Eta, batez ere, lagun hurko txikia, baztergarria, balio gabekoa, pobrea. Jainkoaren Hitza daraman beste azala gaixotasuna bera izan daiteke. Eta hau diot, batik bat, gure ospaketa-lagun asko gaixoak zaretelako. Ez da erraza, badakit, gaixoaldian eta Jainkoari entzutea. Baina hortxe erakutsi behar da fedezko postura berria.
Begira iezaiozu bigarren irakurgaiko San Paulo horri. Badu zerbait eztena gertatzen zaiona. Badu zerbait bere ebanjelizatze-lana eragozten diona. Eta, hala ere, fededunak ulertu beharrekoa ulertu du: «Nahikoa duzu nire grazia; makalaldian iristen da bere betera nire indarra. Pozik harrotuko naiz, beraz, nire argaltasunez, Kristoren indarra nigan bizi dadin». Ikasgai ederra San Paulorena.
Bigarren ikasgai bat ere badugu: Jainkoaren lana eta Espirituaren eragina oso haragizkoak direla, horrela esaten uzten badidazu. Gu buelo handiko ideietara gaude ohituak, ideologia eta plangintza ikusgarrietara. Hitz handi eta borobilak. Amets bikainak. Baina, gero, eguneroko konkrezioak, ukitzen den haragiak, beldurra ematen ez digu ba! «Hau ez al da harotza, Mariaren semea, eta Santiago, Jose eta Simonen anaia?» Konkretatzeak gauzari balioa murriztuko balio bezala. Eta begira: fedea ez da pentsakera eta ideologia handietan mamitzen. Fedeak eguneroko haragia salbatzen eta argitzen du. Fedea ez da urrutiko amets lortu-ezinez oretzen. Fedeak eguneroko ukigarriz mamitzen du bere izatea.
Fededun adiskide, nik uste dut hau guztia ulertzeko aski litzatekeela 'Maria' hitza esatea. Maria, txikiaren kantaria. 'Nire ezereztasuna' esaten zuen berak. Eta berak bere fedeari izen propioa ematen zion beti: beharrean zegoen Isabel bere lehengusua, Kanako ezteietan ardorik gabe gelditu zirenak. Horra Maria, fededun txikia eta konkretuaren zerbitzaria.
Goazen Eukaristia ospatzera. Ogi eta ardo txiki horiek goiko Jaun askatzailea gordetzen dute. Hemen ere txikian handia sumatzen duen fedea eskatzen zaigu. Jaunak argi diezazkigula gure begiak fedez bizitzeko. Eta aurrera egin baino lehen, aitor dezagun sinesten dugunaren muina.
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Ongietorri igandeko ospaketara, eta Jesus Jauna, bere Eliza esku sendoz gidatzen duen Maisua, izan bedi zuekin.
Adiskideok, uda etorri zaigu; ikasleek amaitu dute edo amaitzeko zorian dute ikasturtea; familiek, beraz, beste biziera bat hartzen dute neurri batean; parrokiek ere aldaketa dezentea...
Gu hemen gaude giro berri honetan igandeko misterioa ospatzeko prest. Eukaristia oro esker onezko ospakizuna da. Zergatik esker ona? Gaurko irakurgaiek ederki esango digute: Jauna gurekin dago; askotan lotan dagoela ematen badu ere, bera dugu gure euskarri; berak gidatzen du gure bizitza eta elkartearen bizibidea.
Adiskideok, Jesusengan dugun fedea bizirik daukagu, sinesten dugu bera gurekin dagoela; jo dezagun beraren errukitara.
– Jesus Jauna, dena sortzen duen Aitaren Hitza. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, itsaso handia baretzen dakizuna. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, zeure segiziora dei egiten diguzuna. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Jainkoaren bihotz-ontasuna guregana hurbildu zaigu. Ontasun ahalguztidun hori presente egin zaigu Jesusengan, gizaki berri izatera iritsi gaitezen. Ager dezagun gure esker ona.
GURE AITA
Jesus lagun dugula, Aitarengana jo dezagun gaitzetik gorde gaitzala eskatuz.
HONA HEMEN
Begira!, hauxe da Jesus gure artean. Zoriontsuak berarengan baretasuna eta atsedena aurkitzen dakitenak. Gatozen ustetsu mahai honetara.
Gaurko irakurgaietan, nahiz Testamentu Zaharreko nahiz Berrikoetan, Jainkoa, beti bere seme-alaben ondoan dagoen Jainko bezala ageri zaigu, bere seme-alabak salbatzen dituena bezala. Antzina itsasoa gaitzaren irudia zen, ilunpeen bizilekua. Baina Jainkoa nagusi da. Eta Jesu Kristoren odolaz gu ere nagusi egin gaitu. Olatu ilun eta indartsuen harrokeria baretu du Jesusek. Entzun dezagun Jainkoaren Hitza bere ederrean.
HERRI-OTOITZA
Gure fedea ahula izan arren, senideok, beldurtiak izan arren, eska diezaiogun Jainkoari munduko gizon-emakume guztien alde.
• Eguneroko bizitzaren gora-beherak eta ekaitzak bizi dituen Eliz elkartearen alde...
• Fededun guztien alde, gizartean fedea bizitzen saiatzen diren guztien alde, kristau izateagatik sufritzen dutenen alde...
• Beren ikasturtea amaitzen ari diren neska-mutil eta gazte guztien alde, berorien maisu eta irakasle guztien alde...
• Gure parrokia eta elkarteetan fede-prozesua egiten ari diren gizon eta emakumeen alde; kristau- eta giza esperientzia lantzen ari direnen alde…
• Euakristia ospatzera bildu garen guztion alde, gure senide eta adiskideen alde, gure otoitzen zain daudenen alde...
Entzun, Aita, fedez egin dizkizugun eskariok. Bizitzan ditugun zailtasunek ez diezagutela inoiz esperantza eta bakea galarazi. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Senideok: itsasoak giza-bizitzaren ibilbidea nahi du adierazi. Eta bizitzan, itsasoan bezalaxe, ekaitzak eta uhin-aldi handiak sortzen dira. Ebanjelioko kontakizunean, apostoluen aurpegian ikusten dugun urduritasun hori, inoiz geurean ere ikusi ohi dugu. Eta ez da harritzekoa. Bizitza den bezalakoa da eta ez dago askoz gehiago esan beharrik.
Eta gure bizitzari begira dioguna, berdintsu esan behar gizartera begira jarrita ere. Olatu handiek, menperatu ezineko oletuek, buruz gain altxatzen zaizkigun olatuek, erakusten digute askotan oso ahulak garela. Gure indarrek ez dute askotarako ematen.
Seguru asko, gure eta gizarteko ekaitzaldiak aipatzen hasiko bagina, ez genuke berehala amaituko. Baina, gaurko gure eginkizuna ez da gure ekaitzaldiei buruz jardutea. Baizik ekaitzaldien erdian presente dagoen Jesus horri buruz jardutea. Hori da garrantzizkoena. Egia da, gure arazoak ez ditugu ahaztu eta alde batera utzi behar. Baina are gutxiago egin behar dugu hori Jesusen presentziarekin. Izan ere, eta zer esatera noan ondo pentsatua daukat, giza bizitzaren gakoa ez dago arazoak ez edukitzean, Jesus presente eta gertuan sentitzean baizik.
Begira, entzule, kristauoi ez zaigu esan arazorik ez dugula izango edo bizitza samurra suertatuko zaigunik, ez. Hori ere egin zezakeen Jainkoak. Baina ez du hori gizon-emakumeontzat hain garrantzizko ikusi. Arazoak izan edo ez izan, benetan erabakiorra beste hau da: Jauna hurbil senti dezagula beharrean edo ezbeharrean. Beti Jauna gertuan senti dezagula. Kondairari gainbegiratu bat ematea aski: Elizaren historia olatu-kolpe handiez zauritutako historia da. Olatu sendoak. San Markosek gaurko ebanjelio-zatia idatzi zuenerako, Elizak asko zekien erasoaz eta sufritu-beharraz.
Baina San Markosek ez du gure gaitzaldiak eta arriskuak zenbatzea eta zerrenda batean biltzea nahi. San Markosek esan nahi dio kristau-elkarteari, Jesus, nahiz eta iruditu lotan edo arduragabe dagoela, Jesus presente eta kezkatua dabilela gure ondoan. Eta gure bizitzaz kezkatzen den hori ez dela nornahi, ahalmena eta indarra bere esku dituen Jaun ahaltsua baizik. «Nor da baina hau? Itsasoak eta haizeak ere obeditzen diote!».
Geure gurpilera etorriz, entzule, (eta galdera soila da), zergatik kezkatzen ote gaitu gehiago ez sufritzeak, Jauna gurekin dagoela sinesteak baino? Ez sufritzeak ez du zoriona ematen. Jauna gertuan sinesteak bai! Ez sufritzeak ez du giza-barnea pozez asetzen. Jauna gertuan dagoela sumatzeak bai! «Hala ere, esango duzu agian, ez sufritzea hobe!». Sufrimentua ez da guk bilatu behar dugun jeneroa, ezta pentsatu ere! Baina sufritu edo ez sufritu, Jaunaren esku bizitzea da giza-izate osoa eskuratzen digun jarrera.
Job bere sufrimenduak kezkatzen du. Eta Jaunak ez dio sufrimenduaren argitasunik ematen. Bera Jauna dela erakusten dio, eta bere sufrimenduan gertuan daukala. Hori nahikoa da! Maitasuna sinesteak ez du prolemarik eta arazorik aurrezten. Baina arazo guztien azpian dagoen arazo nagusia konpontzen du: maitasunaren arazoa. Hori bai dela benetan garrantzizkoa!
Gauza bat eduki behar genuke gogoan. Fededun helduak ez du Jainkoa erabiltzen bere beharren gora-beheran. Jainkoa berekin duela sendo sinetsirik, berak egiten dio aurre bizitzari, sufrimenduari, injustiziari. Jainkoarengan sinesteak ez baitu gure erantzukizuna gutxitzen. Guk egin behar dugu mundu zuzenagoa. Guk jaso behar ditugu eroriak. Guk gainditu behar ditugu arriskuak. Guk berritu behar dugu Eliza. Jainkoak bere presentziaren ziurtasuna eman digu. Aski dugu. Utz diezaiogun Jainkoari lo egiten, nolabait estaeko, eta heldu diezaiogun eguneroko lanari sendo eta adorez.
Badugu honetatik guztitik zer ikasi:
• Lehenengo apaltasuna: Ez gaitezen bizitzan seguruegi senti. Geure indar hutsetan uste izatea, zorakeria gehiegizkoa izango litzateke. Noiznahi sor daiteke ahultasunaren zorabioa bizitzaren olatu artean.
• Ona da geure bizitzaren egia erakusten diguten zalantza eta krisialdia nozitzea. Ahulak garela ahaztea arriskutsua da oso. Bakoitzak bere ibilaldia indarka burutu behar du. Begira Mariari. A zer nolako erromesaldi latz eta saiatua burutu zuen!
• Baina ikasi beharrekoena, zalantzarik gabe, zera da: zailtasun guztiak fedez eta itxaropenez behar ditugula eraman. Haize eta kontra-bolada gogorrak sor daitezke. Baina Jainkoaz fidatu behar du fededunak. Gure bizitzan irtenbiderik gabeko une estu horietan ez genuke erori behar. Indartsua gurekin daukagu. Eta indartsuak maite gaitu! Zeren beldur, entzule fededun?
Eta hau guztia ez dut harrotzeko esaten. Ez ote dugu asmatuko sendotasuna eta apaltasuna bizitzan elkarrekin uztartzen? Datozen egunotan emango zaizkigu testigu bikain askoak: San Joan bataiatzailea, alde batetik. San Pedro eta San Paulo, bestetik. Beren fedearen borroka sendotasunez bizitzen asmatu zuten, ahulak izanik ere.
Ba al dakigu zer sinesten dugun? Edo hobeto galdetuta, ba al dakigu Nor daukagun ondoan?
Baina kuadro honetan ez dut San Paulok bigarren irakurraldian eman digun datua ahaztu nahi: Jainkoaren maitasunak ematen digun sendotasun hau konpromisoa da. «Kristoren maitasunak behartzen gaitu». Zertara behartu?, galdetzen duzu! Zertara izango da ba! Batek gure alde bizia eman zuen bezala guk ere besteen zerbitzuan gure bizia aletzera!
Eukaristia ospatzera goaz. Kristoren maitasunaren konpromiso ikusgarria! Zerbitzu eder horrek egingo gaitu zerbitzurako gai. Goazen ospaketa alaia egitera. Eta bizitzaren itsasoan aurrera egiteko indarrak jaso ditzagun!
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Anai-arreba maiteok: ongi etorriak. Jauna zuekin!
Eskola-urtea amaituta eta uda etorri zaigu, horrek berekin ekartzen dituen aldaketa guztiekin.
Baina, Jesus Jauna presente dago beti gure bizitzan, gaudenean gaudela eta edozer egiten dugula ere. Eta igandero-igandero bere Eukaristiara gonbidatzen gaitu.
Presta gaitezen gure esker ona agertzeko, beti gurekin dagoelako. Eman diezazkiogun eskerrak eman dizkigun dohain guztiengatik.
Isilune sakon batean, jaso dezagun Jainkoaren errukia, bekatariak garela aitortuz.
– Jesus Jauna, heriotza betiko garaitzen duzuna. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, guri bizia emateko gurutzean hil zinena. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, pobreen zerbitzuan bizia ematera gonbidatzen gaituzuna. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Eskerrak eman diezazkiogun gure Jaunari gauza guztiak onak egin dituelako, eta Jesu Kristoren piztueraz bizia berreskuratu digulako.
GURE AITA
Dagiogun otoitz bizi-iturri den Aitari, Jesus Jaunak irakatsi zigun otoitza esanez. Hots egin dezagun beldurrik gabe.
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1. Jainkoak gauza guztiak onak egin ditu, heriotz pozoirik gabeak. Gaitza, heriotzea eta abar ez datoz Jainkoagandik.
2. Bigarren irakurgaian, San Paulo Jerusalemgo Elizarentzat diru-laguntzak eskatzen ari da Korintoko fededunen artean. Ondasunak banatzeako deiak badu gaurkotasunik gure artean.
HERRI-OTOITZA
Senideok: Jainkoaren Hitz ederra entzunda, eska diezazkiogun gure Jainkoari biziaren dohainak gizon-emakume guztientzat.
• Elizaren alde:
Jesusen Berri Onak eman dion biziaz pozturik, pobreengana hurbildu dadin, bere laguntzaz eta solidaritatez biziaren mezua zabaltzera.
• Sufritzen duten herrien alde:
justizia eta bakea goza ditzaten, herrigintza zintzoan aurrera egiteko.
• Gaixoen alde, hil-zorian daudenen alde:
osasuna izan dezaten, behar duten laguntasuna eta hurbiltasuna goza ditzaten.
• Piztueraren esperantzan hil direnen alde:
Jainkoak bere altzoan jaso ditzan eta betirako bizi daitezen.
• Aldare honen inguruan elkartu garenon alde:
Eukaristiak gaitza zapaltzeko indarra eman diezagun.
Gure Jainko eta Aita ona, biziaren eta ontasunaren iturria: zuregandik dator on guztia. Emaguzu bizitzeko poza. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Senideok: Jaunak bere mahai ingurura biltzen gaituenean, biziaren eta askatasunaren mezua emateko biltzen gaitu. Igandero-igandero ikusten ari garen poza da hori. Azken igande hauetan, Jesusek Jainkoaren Erreinua, pixkanaka hazten ari den mundu askatuaren hazia bezala agertu digu. Agertu eta halaxe egin gainera. Gaur zortzi, ekaitza baretzen ikusten genuen. Eta gaur bertan, gaixotasunaren eta heriotzaren gainetik duen mesianitar indarra erakusten azaltzen zaigu, beti gaixo eta gaitzaren menpe daudenek agertzen duten fedearen arabera. Oso polita da, nola agertzen zaion Ebanjelioko emakumeari Jesusen pertsona.
Izan ere, gure bokazioa ez da gaitza eta heriotza. Gizakiok ezin etsi dugu gaitzaren menpean lotuta. Gure barrua altxatu egiten zaigu, gaitzaren aztarren guztietatik libre nahi duela erakutsiz. Eta, hala ere, gaixotasuna eta heriotza hortxe dauzkagu beti, azpiratu ezineko indar boteretsu, azkazalaren azpian sartutako arantza zital. Askotan eta era askotara nozitzen dugu gure giza izatearen moztadea, bai geuregan eta baita geure inguruan ere. Giza bizitza horraino iristen da. Eta, azkenean, heriotzak gure amets eta asmo guztiak husten dizkigu.
Ebanjelioko emakumearen esperientzia guztiok bizi dugu. Gaixotasunak, gure ahalmenen mugak garbi zehazten dizkigu. Eta hor, muga horretan, pertsonak bere izatearen ezina nabarmen sentitzen du. Osasuna galtzean, gogoa ere galtzen dugu. Eta erabat eroriak ere gerta gaitezke. Ezin! Eta esperientzia horren gailurrean, heriotzarena dago. Hil egin behar. Jairoren alabarena. Eta ez dago «irtenbiderik». Denok aurkitzen gara ahul hemen. Heriotzaren galdera, beti izango da erantzun gabeko galdera. Eta galdera latza benetan!
Hala ere, Jainkoak bere gizakien bizia nahi du. Jainkoaren proiektua, biziaren asmoa da. «Ez zuen Jaungoikoak egin heriotza, ez du atseginik bizien hondamendian». Jainkoak bizi gaitezen nahi du. Gaixotasun eta heriotzaren esperientziak, «berri onaz» poztu eta askatu nahi dizkigu. Erantzun-salmoan kantatu dugun bezala, poza eta dantza opa dizkigu gure Jainkoak.
Eta Jesus gaixoari edo hildakoari urreratzen zaio. Ez dizkigu gaixotasuna eta heriotza kendu. baina Jesus bizi-emaile hurbiltzen zaigu. Gure mundu zaurituari urreratzen zaio. Eta gure izaera eta biziera zapaldua argitu egiten dizkigu. Pazkoko Jesus bera da. Gure gaitza bere gain hartu zuen Jesus berpiztua da hurbiltzen zaiguna. Heriotza nozituz, gure heriotz kateak eten zituen Jauna da. Beraz, Jesus hauxe dugu gure irtenbidea.
Eta Jesusek, hurbiltzen zaigunean, gauza bat bakarra eskatzen digu: fedea, sinesmena. Jesus «ukitzen» du emakumeak. Ukitzen duten askoren artean, batek «ukitzen» du. Eta ukitu horren «sinesmena» sendatzaile gertatzen zaio. «Zuk, sinetsi bakarrik» esaten dio hildakoaren aitari. Sinesmena izan ezik, hemen beste guztiek oso gutxi balio dute. Sinesmenean izan ezik, apenas «irtenbiderik» gelditzen zaigun.
Honetatik guztitik, entzule adiskide, ondorio pare bat atera behar dugu gure giza esperientzia mindua argitzeko.
• Eta aurrenekoa hauxe da: gure bokazioa bizia dela. Jainkoak ez gaitu egin heriotzaren morrontzan bizitzeko. Badakit heriotzari ez dagoela ihes egiterik. Ez zuek eta ez nik. Baina, sinesmenean, heriotza bera ere beste argi batean ikusten da. Bizi-bokazioa argitzen zaigu. Heriotzak berak ere itzaltzen ez duen «berri ona» pizten da gure bizitzan. Eta «berri on» horren argitan, bizitza guztia «hiltzen ikasteko» aukera bihurtzen zaigu. «Hiltzen goaz» Jesusen jarraipidean eta anai-arreben zerbitzuan, baina heriotza bera ez da orduan hilgarri gertatzen. Heriotzaren beldurra kenduta, besteren zerbitzuan urtzen dakienak, bizia jasotzen du heriotzan ere. Harrigarria eta ederra.
• Eta bada bigarren ondorio bat ere, kontuan hartu beharrekoa. Berri onak heriotzaren beldurretik askatzen gaituenean, eginkizun baten aurrean jartzen gaitu. Gure inguruko gaixotasuna eta heriotza argitu beharra dauzkagu. Gure hurbiltasuna, gure laguntza, gure hitza, gure isiltasun adierazgarria... argi askatzaile baten presentzia bihurtzea dugu eginkizun. Hemen ez gabiltza «egia» batzuen gora-beheran, teoria ederretan. Heriotzak edo gaixotasunak zauritzen dituen pertsonen aurrean gaude. Eta pertsonak bizia balio du. Gu izango ote gara «berri onezko» askatasunaren agerpide? Bizia nahi duen eta ematen duen Jainkoa agertuko ote dugu? Heriotzaren esperientzia ilun eta ugaria, berri onez gozatuko ote dugu? Ez dugu inondik inora etsi behar heriotzaren aurrean.
Eukaristian, Jesus hil eta berpiztua ospatzen eta jaten dugu. Haren heriotza gure bizi gertatu da. Eta Eukaristia ospatzeak Jesus «ukitzera» garamatza, Ebanjelioko emakumea bezalaxe. Fedez «ukitzen» duenak jasoko du askatasuna. Izango du Jainkoaren bizi-erantzuna. Eta biziaren berri ona jasota, «jaikiko» gara eta herrira joango gara. Han biziaren mezua hots egingo dugu, heriotzaz zauritua dagoen gizon-emakumeentzat.
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jauna zuekin.
Ongi etorriak igandeko Eukaristia ospatzera. Ahuldade eta ezintasun askotatik gatoz. Gaur Jesusek geure ahultasuna estimatzera eramango gaitu, landare txikiak eman dezakeen fruitua azalduz. Horregatik sinesten dugu gure ahulenean erakusten duela Jainkoak bere ahalmen askatzailea, nahiz eta askotan besterik iruditu. Komentzimendu horrekin gatoz Jaunarengana, beraren hitza entzun eta bere dohainetik jatera.
Isilean pranta gaitezen Jainkoaren aurrean eta eska dezagun geure bekatuentzako barkazioa.
– Jesus Jauna, Aitarengana garamatzan bidea. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, herriak argitzen dituen argia. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, mundua berritzen duen bizia. Erruki, Jauna.
GURE AITA
Jesu Kristok irakatsi zigun bezala eta haren hitza aintzakotzat hartuz, esan dezagun beldurrik gabe: Gure Aita...
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
HERRI-OTOITZA
Bere erreinua guregan eta munduan haziarazten duen Jainkoarengana hurbil gaitezen konfiantza osoz, eta egiogun otoitz.
–Kristauok izan gaitezen gure gizartean kristau-esperantzaren eta konfiantzaren eredu.
–Herri guztien eta gure herriaren gobernariek lan egin dezaten ondasunak hobeto banatzen, denon arteko berdintasuna bilatuz.
–Gerraren zauria edo diktaduraren zigorra bizi duten herriek bakea eta askatasuna lor ditzaten.
–Gure gaixoek osasuna iritsi dezaten.
–Hemen gauden guztiok gero eta gehiago maita dezagun Jesu Kristo.
Entzun, Aita ona, gure eskariak eta bidal iezaguzu maitasunaren Espiritua. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Liturgiaren ibilbideari jarraitzen diogunok ondo dakigu orain arte nolabaiteko bide berezia egin dugula. Garizuman hasi, Pazkoan segi eta ondorengo festaburu handiek gure kristau-bizitzaren errealitate handiak gozarazi dizkigute. Gaur esan dezakegu bide normalera edo itzultzen garela. Badakit jendea udaren gertutasuna sentitzen hasita dagoela, eta horrek ere bere berzitasuna ekarri ohi digula. Baina, liturgiaren giroan normaltasuna eskuratzen dugu gaur, horrela esaterik badago behintzat.
San Markosen ebanjelioaren orriek berriro ere Jesu Kristoren misterioan sartzen gaituzte. Jainkoaren erreinuak ari duen hazkundea eta erakusten duen presentzia ditugu gogoetagai eta barnerako lan. Erreinuaren leialtasuna berritzeko igande egokia dugu gaurkoa. Izan ere, gerta liteke Erreinuaren gako txikiak ahaztea. Pazkoak, Igakundeak, Mendekostek, Hirutasun Santuak, Gorputz-Odolen festak errealitate ikusgarriak biziarazi dizkigute. Baina, zer gertatzen zaigu? Bizi ditugun gauzak ez direla ikusgarriak. Gure errealitatea txikia dela. Eta kosta egiten zaigula Erreinuaren barruko eragina sumatzea eta sinestea. Horregatik esaten nuen Erreinuarekiko leialtasuna berritu behar dugula.
Egunerokotasuna zaila egiten zaigu. Egunerokotasunean sinesmena indarrean mantentzea, zaila. Eguneroko lan eta sufrimenduetan Jesusen bidean ikasle izaten jarraitzea, zaila. Izan ere, hainbeste iluntasun, hainbeste ezintasun, krisia, langabezia, beldurra, gaixotasunak, heriotzak, bizitzaren muga estuak... eta nola mantendu kristau-ilusioa indarrean? Eta ondorizko galdera: Jauna gurekin al dago? Gurekin ari al da? Jaunak eskutik utzi ote gaitu?
Igandearen lezio handia horixe dugu: Jaunak ez gaituela sekula bakarrik uzten. Jauna gurekin ari dela Jainkoaren erregetza gizartean ereiten eta txertatzen. Hori bai, Jaunaren jokamoldeari antzematen ikasi behar dugula, hark ez baitu gure eskema eta moldeen arabera jokatzen. Gure kontrolatu nahia, Jainkoa beti eskura eduki nahia, Jaunaren eginkortasuna gure usteetatik neurtzea, ez dira bide onak. Jainkoak jokatzen du, bai, baina beti bere erara eta nahira.
Eta zein da Jainkoaren jokatzeko era? Jesusek, beste askotan bezala, parabola bidez erakusten digu gaur ere molde hori. Gure presa eta antsietateek ez gaituzte jarrera onean kokatuko. Haziaren loa bizitzen jakin behar da. Haziari bere martxan utzi behar zaio. Gure ordulariek ez dute Jainkoaren ordua markatzen. Uste on izatea besterik ez zaigu tokatzen. Hori bai, hazia erein, haziaren indarrak bere lana egingo duela sinetsiz. Eta pazientzia!
Sarri galdetu ohi dugu: Jainkoak zergatik ez ditu gauzak egiten eta bere erara moldeatzen? Zergatik uzten du sufrimendua bere indarrean? Zergatik ez ditu gauzak azkar eta bizkor aldatzen? Laborariaren pazientzia behar da. Haziari bere erritmoa errespetatu behar zaio. Eta etorriko da fruitua, fruitu ona, fruitu betea. Orduan sartuko diogu gure sega eta emaitza mardula bilduko dugu. Ez da gurea izango emaitza, Jainkoaren neurrikoa baizik. Bizi betearen testigu izango gara.
Berez fruitua sortzen duen haziaren parabolaren ondoan, beste bat ere ematen zaigu, ezagunagoa: mostaza haziarena. Hazi txikia da, txikiena. Baina txiki horretan hazkunde-indar ikaragarria dago. Hazi eta hazi, beste zuhaitzak baino handiagoa egiten da. Eta hegaztiek haren adarretan hartzen dute atseden.
Gure bizitzan ere askotan oso txiki ikusten dugu Jainkoaren egintza eta eragina. Baina, gure neurriek ez dute honetan balio. Jainkoaren Erreinua hazi egiten da, Jainkoaren neurrietaraino hazten da. Eta, uste gabean bada ere, egun batean zure bizitza osoa haren adarretan sendotua eta baketua aurkitzen duzu. Ez genuen berehala pentsatuko bizitzak halako oinarria har zezakeenik! Hain kaskarra ikusten genuen gure fedea! Hain estalia Jainkoaren egintza! Hain ezereza dena! Baina orain, fruituak ikustean, konturatzen zara Jainkoaren emaitza dela zure ahalegin txikiari egin zaion erregalua. Emaitza ez da zure egintzaren neurrikoa, Jainkoaren Erreinuari dagokiona baizik.
Giro horretan irakur dezakegu bigarren irakurgaia. Konfiantzaz bizi gara. Ez gure egintzek ematen diguten konfiantzaz, Jaunaren egintza ziurrak ematen digunaz baizik. Ahuldadearen esparruan bizi gara, baina sinesmenaren sendotasunez. Itsu, baina Jaunak gidatuak. Ezinaren atzerrian, baina Jaunaren eskuetan. Kontua da, sinesmenak argiturik, Jaunari atsegin ematea, haren nahia bilatzea.
Orain esan dezakegu, profetak esaten duen bezala, «Jaunak esan eta egin egiten duela». Orain badakigu gure txikian gauza handiekin gabiltzala. Gure ahuldadean, Jaunaren sendotasunak estaltzen gaituela. Gure miserian, Jaunaren dohainaren balioa eman zaigula. Orain badakigu gure eguneroko zerbitzu txikiak Jainkoaren Erreinu handia eraikitzen duela. Gure bizitza parabola bat da, Erreinua egiten, hazten eta erakusten duen parabola.
Gure egunerokotasunak igandearen argia behar du. Gure ezintasunak Hitzaren bultzada behar du. Gure itsutasunak Espirituaren argia behar du. Gure miseriak Jainkoaren ukitua behar du. Eukaristia dugu Erreinuaren presentzia ederra gure artean. Izan dezagun uste on. Izan dezagun itxaropen. Izan dezagun sinesmen! Ez dezagun ahaztu Jesusen bideak ematen diola kalitatea gure bizitza osoari.
Utilizamos cookies propias y de terceros para fines analíticos y para mostrarle publicidad personalizada en base a un perfil elaborado a partir de sus hábitos de navegación (por ejemplo, páginas visitadas). Puede aceptar todas las cookies pulsando el botón "Aceptar" o configurarlas o rechazar su uso pulsando el botón "Configurar". Puede obtener más información o cambiar posteriormente los ajustes en nuestra Política de Cookies.